Napiwki to tradycja ściśle powiązana jest ze środowiskiem restauracji. Zjawisko to utrzymuje się od lat. W przeszłości często klienci płacili kelnerom i innym pracownikom gastronomicznym bezpośrednio za ich usługi. Dziś też w dobrym stylu bywa pozostawienie drobnej kwoty w ramach podziękowania. W ten sposób napiwek stanowi swojego rodzaju formę dodatkowego wynagrodzenia za pracę kelnera. Jego istnienie budzi jednak wiele pytań. Jaki powinien być napiwek w restauracji? Czy należy go dawać? Czy warto wdrożyć napiwek obligatoryjny do swojego lokalu? O tym w artykule!
Spis treści
Ile zostawić napiwku w restauracji?
Wysokość napiwku bywa sporna. Zależy, co naturalne, m.in. od tego:
- gdzie znajduje się restauracja – tradycja ta różni się w zależności od kraju,
- czy klienci byli zadowoleni z obsługi kelnerskiej,
- jaki charakter ma lokal: czy to ekskluzywna restauracja, czy standardowy lokal.
W zdecydowanej większości przypadków napiwek stanowi określony procent całkowitej wartości rachunku. Bywa jednak również tak, że zostaje on przedstawiony w formie stałej kwoty.
Najczęściej spotykanym modelem jest oczywiście procent wartości końcowego rachunku.
Sama liczba zależy jednak od kraju. W Stanach Zjednoczonych napiwek w restauracjach wynosi zwykle 15-20% wartości rachunku, choć oczywiście – szczególnie w dużych miastach – często zostawia się większą kwotę. Bywa to zaskakujące np. dla obcokrajowców bywających pierwszy raz za oceanem. Nieco inaczej bywa w Europie. Tu napiwek jest opcjonalny i nie jest oczekiwany, ale pozostawienie nawet niewielkiej kwoty – np. zaokrąglenia do pełnej kwoty (z np. 237 zł do 250 zł) będzie niewątpliwie mile widziane. Staje się to już pewnym standardem i symbolem kultury gastronomicznej.
Trzeba pamiętać, iż część państw – w zakresie etykiety gastronomicznej – ma napiwki automatycznie wliczane w rachunek. Warto ustalić to np. w przypadku umawiania dużej kolacji w lokalu, którego zasad się nie zna.
Po co zostawiamy napiwek?
W zdecydowanej większości przypadków napiwki dla obsługi w restauracji to wspomniany standard – forma docenienia pracy kelnerów oraz ich dodatkowe wynagrodzenie. Same umowy o pracę w przypadku pracowników obsługi mogą być niskie. Dlatego też dużą część wynagrodzenia mają stanowić swoiste premie od klientów za sprawny serwis kelnerski i pełną dyspozycyjność.
Czy warto zostawiać napiwek?
Napiwki zostawiane są głównie w podziękowaniu za miły serwis lub pyszne dania. W tym miejscu warto dodać, że napiwki zostawiane przez gości lokalu świadczą o ich zadowoleniu, a to przekłada się m.in. zwiększenie sprzedaży w restauracji. Pojawia się one również ze względu na pewne ustandaryzowanie sfery gastronomii. Dzięki temu np. w krajach, w których ta tradycja nie istniała, stopniowo zmienia się to w ogólnie panującą zasadę.
Warto zwrócić tu uwagę na kwestię relacji pomiędzy klientem a obsługą – szczególnie tam, gdzie bywa się cyklicznie. Napiwek może bowiem stanowić element wpływający na mocniejsze stosunki pomiędzy stronami i przekładać się np. na bardziej zaangażowaną obsługę w przyszłości.
Z drugiej strony trzeba pamiętać o wyjątkach – np. w Japonii napiwek nie jest tradycją i wręcz traktuje się go jako gest wręcz obraźliwy. Według Azjatów to sugestia, iż kelner nie wykonuje swojej pracy wystarczająco dobrze.
Napiwek obowiązkowy – czy warto go wdrożyć w swojej restauracji?
Wspomniany wcześniej obligatoryjny napiwek może być problematycznym rozwiązaniem. Przekłada się teoretycznie na wyższy przychód, ale wdrożenie jego może wiązać się z utratą części klientów. W sytuacji, gdy przyjęło się, że napiwki są dobrowolne – i uzależnione od poziomu satysfakcji klienta – taki system może budzić kontrowersje i zostać źle przyjęty.
