Prowadzenie lokalu gastronomicznego bywa niemałym wyzwaniem w zakresie poprawnego księgowania wartości produktów i naliczanego podatku VAT. Uwzględnić trzeba ich specyfikę – np. ustalić, czy mamy do czynienia z towarem gotowym, do przetworzenia czy już serwowanym. Ważny jest również status sprzedaży posiłków i dań – wskazanie, czy jest to usługa, czy towar. Jak więc należy opodatkować usługę gastronomiczną w restauracji? Jakie stawki podatkowe zastosować w przypadku np. zakupu na wynos? O tym w artykule!
Spis treści
Sprzedaż dań i posiłków – towar czy usługa?
Prawidłowe naliczenie podatku VAT w gastronomii jest szczególnie ważne w kontekście tego, czy dany lokal wpisuje na dokumencie sprzedaży towar, czy usługę. Tak więc to po stronie sprzedawcy powstaje konieczność wskazania, czy ma on do czynienia ze sprzedażą towaru w formie posiłku, czy szerszym ujęciem w formie świadczenia usługi gastronomicznej. Jak należy je rozumieć?
Usługa gastronomiczna to proces, w którym dochodzi do przygotowania oraz podania posiłków gościom w lokalu. Przyjmuje się, iż zapewnić mogą ją podmioty, które prowadzą działalność produkcyjno-handlową, tzw. przetwarzają produkty tak, by stworzyć z nich posiłki dostarczane klientom. Jednocześnie zapewniają obsługę klientów, dokonując formalnej sprzedaży potraw, napojów i innych towarów handlowych. Jak należy wobec tego rozumieć towar? Będzie to gotowy produkt przygotowany do sprzedaży na wynos i konsumpcji poza lokalem, w którym go przygotowano. Za gotowe produkty Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej z 2016 r. wskazuje posiłki i dania „składające się z co najmniej dwóch różnych składników (z wyjątkiem przypraw), mrożonych, w puszkach, słoikach, pakowanych próżniowo lub przy pomocy innych technologii opakowań”1.
Naliczanie podatku VAT, a co za tym idzie wybór stawki VAT to elementy, które należy przemyśleć już na etapie rozpoczynania własnego biznesu gastronomicznego. Kwestie podatkowe powinny stanowić ważny punkt biznesplanu restauracji.
Wybór stawki VAT od posiłków i dań w restauracji – jak go wybrać?
Podatek VAT w gastronomii można sprowadzić do modelu, w którym:
- podstawową stawką jest 23%,
- istnieją wybrane produkty obłożone stawką preferencyjną 5 i 8%,
- należy regularnie analizować tabele VAT dla gastronomii.
5% VAT obejmuje gotowe produkty i dania, które zostały przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej i nie są powiązane z żadnymi dodatkowymi usługami zapewnianymi przez lokal gastronomiczny. Będą to więc produkty zapakowane np. próżniowo.
Uwaga: tej stawki nie można stosować do produktów, w których zawartość alkoholu przekracza 1,2%.
Druga stawka, 8% VAT, obejmuje usługi gastronomiczne, w przypadku których dochodzi do dodatkowej usługi zapewnianej przez restaurację czy bar. Będą to więc sytuacje, w których przewidziana jest np. obsługa kelnerska. Stawkę 8% stosuje się z wyłączeniem napojów.
Podstawowa stawka 23% dotyczy pozostałych usług. Obejmuje napoje – w tym ich przygotowanie oraz podanie. W grupy tej należy zaliczyć zarówno kawę, herbatę, jak i chociażby wodę mineralną, napoje gazowane i alkohole. Stawką 23% należy objąć też sprzedaż produktów i usług, w przypadku których wykorzystywane są krewetki, małże, homary, ośmiornice, kawior i przetwory na ich bazie.
Podatek VAT od sprzedaży posiłków i dań – od czego zależy?
Stawki VAT zarówno w 2022 r., jak i w 2023 r., na gotowe posiłki i dania oferowane w formule sprzedaży – np. przez bar serwujący zapiekanki – uzależnione są ściśle od tego, jak zostało to zakwalifikowane w kontekście podatkowym. W grę wchodzą dwie opcje, czyli działalność jako:
- świadczenie usług związanych z wyżywieniem,
- sprzedaż gotowych produktów przeznaczonych do spożycia po obróbce termicznej.
Przyjmując wariant pierwszy i sprzedaż produktów tworzonych w punkcie gastronomicznym – np. handel wspomnianymi podgrzewanymi zapiekankami – należy stosować 8% stawkę VAT, co reguluje art. 41 ustawy o podatku od towarów i usług. Wartość ta może być niższa. Jeśli sprzedawany towar to produkt paczkowany i przeznaczony do samodzielnego przyrządzenia, opodatkowanie może wynosić 0%. Zgodnie z art. 146 ustawy o VAT objąć można tak towary oznaczone kodem CN19, czyli m.in. przetworzy zbożowe, skrobiowe i mleczne oraz pieczywa cukiernicze.
Podatek VAT od sprzedaży posiłków i dań będzie więc ściśle uzależniony od formuły jego przygotowania, zapakowania czy wymogu obróbki cieplnej. Stąd tak istotne jest, by bardzo dokładnie i precyzyjnie przeanalizować poszczególne grupy produktowe. Nieocenioną pomoc w ustaleniu zaopatrzenia w porozumieniu z biurem księgowym stanowi menadżer lokalu. Warto, aby osoba zatrudniona na tym stanowisku miała odpowiednie kompetencje zawodowe i cechy charakteru.
Stawki VAT w gastronomii – podsumowanie
Analizując, jakie są stawki VAT w gastronomii w 2023 r., należy niewątpliwie zwrócić uwagę na ich ścisłe uzależnienie od typu zapewnianego produktu lub – w przypadku restauracji – usługi. Kluczowe znaczenie odgrywa m.in. ustalenie stanu produktów – np. to, czy dania przygotowane zostały do spożycia w lokalu, czy serwowane są w formie produktów zapakowanych próżniowo do konsumpcji poza miejscem zakupu.
VAT od sprzedaży dań i posiłków powiązany został z ich rodzajem: produkty, które są nieprzetworzone, objęto stawką 5%, ale w przypadku serwowania ich w restauracjach i lokalach gastronomicznych – wysokością 8%, gdy pozostałe towary sięgają już 23%.
VAT w przypadku usługi kompleksowej – np. organizacji imprezy lub kolacji – stosuje się regulację dla usługi gastronomicznej w postaci 8%. Wyjątkiem są napoje wykorzystywane w ramach powyższej; w ich przypadku należy użyć stawki podatkowej VAT 23%.
Przydatny będzie również system RePOS od Restaumatic, który usprawnia proces fiskalizacji i fakturowania. RePOS automatyzuje wprowadzanie danych fiskalnych, co pozwala na szybkie wystawianie faktur, zmniejszając czas poświęcony na procedury księgowe. Dzięki integracji z popularnymi drukarkami fiskalnymi, takimi jak Posnet, Novitus, i Elzab, RePOS minimalizuje ryzyko błędów i przyspiesza proces fakturowania, co pozwala restauratorom skupić się na obsłudze klientów. Dowiedz się więcej!
📞 Numer telefonu: +48 732-081-111
✉️ E-mail: contact@restaumatic.com
🔗 Facebook: https://www.facebook.com/Restaumatic
1. https://www.mf.gov.pl/documents/764034/5175930/Dz.Urz.+Min.+Fin.+z+dnia+1+lipca+2016+r.+-+poz.+51+-
